ΡΙΞΕ ΤΩΡΑ ΤΟ ΦΟΒΟ ΝΟΚ ΑΟΥΤ
Μη φοβάσαι τίποτα. Εχεις τους καλύτερους ειδικούς στη γωνία σου.
Αυτό που τρόμαζε τον Travis Pastrana, stuntman, δεν ήταν ότι πετούσε με 145 χλμ. την ώρα με ένα όχημα που δεν σχεδιάστηκε για να πετάει. Oχι, το πιο τρομακτικό πράγμα ήταν οι στιγμές που πέρασε πίσω από το τιμόνι, πριν βάλει μπροστά για το άλμα-ρεκόρ των 73 μέτρων, αφού είχε τρακάρει άσχημα σε μια παρόμοια διοργάνωση μερικές ημέρες πριν. Για να πατήσει το γκάζι, ο Pastrana έπρεπε να σκάψει βαθιά μέσα του. Eπρεπε να αξιοποιήσει ένα από τα πιο σημαντικά αντρικά χαρακτηριστικά: το θάρρος. Ξέρεις τι είναι το θάρρος. Είναι αυτό που χρειάζεσαι για να αντιμετωπίσεις το αφεντικό σου, να σταματήσεις έναν κλέφτη ή να κάνεις, επιτέλους, αυτήν τη σοβαρή συζήτηση που περιμένει εδώ και χρόνια η κοπέλα σου.
Είναι αυτό που έχεις ανάγκη, για να αφήσεις πίσω σου το δισταγμό και να διατηρήσεις τον έλεγχο της κατάστασης ό,τι κι αν συμβεί. «Οταν τα πράγματα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά, το κλειδί είναι να έχεις την ικανότητα να παραμείνεις ψύχραιμος και να πάρεις τη σωστή απόφαση» λέει ο Pastrana. Τελικά, τα κατάφερε. «Αν μπορείς να αφεθείς στη δράση χωρίς φόβο, τότε το θάρρος θα έρθει από μόνο του» λέει η Kelly McGonical, ψυχολόγος στο Στάνφορντ και συγγραφέας του The Willpower Instinct. Πώς αλλιώς μπορείς να γίνεις πιο θαρραλέος; Διάβασε παρακάτω.
1. Σταμάτα να φοβάσαι τη φύση
Τον Οκτώβριο του 2009, ο 73χρονος ορειβάτης Kenneth Brunette δεν κατάφερε να επιστρέψει από το Whitney, ένα βουνό της Καλιφόρνιας. Μια ομάδα διάσωσης γρήγορα εντόπισε το σακίδιό του στη δυτική πλευρά της κορυφής. Δύο μέρες αργότερα βρήκαν τη σορό του μέσα σε μια χαράδρα στην ανατολική πλευρά του βουνού, χιλιόμετρα μακριά. Είχε αφήσει τον εξοπλισμό του, αγνόησε ένα μονοπάτι που θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε ασφαλή περιοχή και χάθηκε. Η συμπεριφορά του Brunette δεν είναι ασυνήθιστη μεταξύ αυτών που χάνονται στη φύση. Παρόλο που ο φόβος μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά σου να εκτελείς κινήσεις στις οποίες έχεις εξασκηθεί καλά, έχει και την τάση να αδρανοποιεί τον μετωπιαίο φλοιό (τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη λογική και το σχεδιασμό) και να προκαλεί την αντίδραση πάλης ή φυγής. «Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να περιορίσεις αυτήν την παρόρμηση» λέει ο Robert Koester, ερευνητής και μέλος ομάδας διάσωσης. Ετσι, προτείνει να κάνεις μια δραστηριότητα, που θα σε απορροφήσει ώστε να ξεχαστείς, έστω και λίγο. «Στους στρατιωτικούς πιλότους λένε ότι “το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις αφού προσγειωθείς με το αλεξίπτωτο είναι να τακτοποιήσεις τον εξοπλισμό σου”». Μετά κάτσε και σκέψου: μπορείς να θυμηθείς πώς έφτασες μέχρι εδώ; Να τηλεφωνήσεις για βοήθεια; Ακόμα κι αν το σήμα σου είναι χαμηλό, ένα γραπτό μήνυμα μπορεί να φτάσει. Σε περίπτωση που αρχίζει να νυχτώνει, φτιάξε ένα καταφύγιο από κλαδιά και φύλλα και πέρνα τη νύχτα από κάτω. Μπορεί να μην είναι πολύ άνετα, αλλά θα τη βγάλεις: το 93% των αγνοούμενων πεζοπόρων εντοπίζονται μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη της έρευνας, λέει ο Koester.
2. Γίνε ο βασιλιάς της πλαγιάς
Εχεις μείνει ποτέ να κοιτάς με παγωμένο βλέμμα (όχι μόνο από το κρύο) μια τρομακτική κι απότομη πλαγιά; Πρόκειται για διαφορετική αντίδραση απέναντι στο φόβο. «Εχεις κατακλυστεί τόσο πολύ από το περιβαλλοντικό στρες, που χάνεις την ικανότητά σου να εκτελείς κινήσεις ή να αντιδράς με εποικοδομητικό τρόπο» λέει ο Marc Taylor, ερευνητής ψυχολόγος. Ο Taylor μελέτησε τις συμπεριφορές αθλητών που συμμετείχαν σε Ολυμπιακούς Αγώνες, για να διαπιστώσει πώς γέμιζαν με θάρρος κατά τη διάρκεια έντονων και συχνά επικίνδυνων αγώνων. Η κορυφαία στρατηγική τους ήταν η αυτοεπιβεβαίωση. Οχι μόνο το ευκαιριακό «μπορώ να τα καταφέρω» που μπορεί ο καθένας να λέει στον εαυτό του, αλλά διατηρώντας τη θετική τους ενέργεια συνεχώς όποτε σκέφτονταν έναν επικείμενο αγώνα. Εκείνοι που το έκαναν με μεγαλύτερη συνέπεια είχαν αρκετά περισσότερες πιθανότητες να ανέβουν στο βάθρο, βρήκε ο Taylor. «Αν μπορείς να διαχειριστείς τον συγκεκριμένο εσωτερικό διάλογο, τότε αυτό μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή σου» προσθέτει ο ίδιος. Βέβαια, χρειάζεται εξάσκηση για να καταφέρεις να διατηρείς με τέτοιον τρόπο τη θετική ενέργεια, γι’ αυτό τσέκαρε έναν διαφορετικό τρόπο για να γεμίσεις με θάρρος: το πρώτο βήμα είναι να ανοίξεις τα μάτια σου. Κοίτα με προσοχή τι έχεις απέναντί σου. Οσο λιγότερα πράγματα ξέρεις για μια απειλή τόσο πιο τρομακτική μπορεί να φαίνεται. «Αν πρόκειται για σκι, τότε πήγαινε σ’ ένα σημείο που μπορείς να δεις όλη την πλαγιά» λέει ο Jim Conway, εκπαιδευτής σκι στην Αλάσκα. «Αυτό σε βοηθάει να τη χωρίσεις σε τμήματα». Ετσι μπορεί να διαπιστώσεις ότι μόνο ένα μικρό τμήμα είναι πιο δύσκολο από αυτά που έχεις συνηθίσει και θα ηρεμήσεις αρκετά για να τη δοκιμάσεις.
3. Αντιμετώπισε τις Οικονομικές Ανησυχίες
Τα οικονομικά προβλήματα δεν εξαφανίζονται ποτέ ως διά μαγείας, αλλά το να στέκεσαι μόνο σ’ αυτά δεν βοηθάει. «Το πρόβλημα με το οικονομικό άγχος είναι το πόσο πολύ επηρεάζει και τους υπόλοιπους τομείς της ζωής σου» λέει η McGonical. «Βρίσκεται παντού και είναι ανέφικτο να το αφήσεις πίσω σου». Μπορείς όμως να αξιοποιήσεις τις ιδιομορφίες του εγκεφάλου για να ξεπεράσεις το φόβο. «Μερικές φορές, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ανόητος» προσθέτει η ίδια. «Περιλαμβάνει ένα είδος εσωτερικής λίστας και όποτε κάνεις ένα βήμα προς κάποιο στόχο, τότε χαλαρώνει». Εκμεταλλεύσου το εστιάζοντας αποκλειστικά σε κάτι που μπορείς να κάνεις. Ακόμα κι αν τσεκάρεις απλώς τους λογαριασμούς σου και υπολογίζεις το χρέος σου για να κατανοήσεις απόλυτα το μέγεθος του προβλήματος, θα βοηθήσει. «Οποιαδήποτε πρόοδος θα σε ανακουφίσει κι αν αρχίσεις να διαπιστώνεις ότι έχεις πάρει τον σωστό δρόμο, τότε πολύ σύντομα η αποφασιστικότητά σου θα ανέβει κατακόρυφα» αναφέρει η ίδια.
4. Κάνε μια Σοβαρή Συζήτηση Μαζί της
Το απέφυγες όσο περισσότερο μπορούσες, αλλά η μέρα της κρίσης πλησιάζει και κάποιος θα καταλήξει με ραγισμένη καρδιά. Ηρθε η στιγμή για την ειλικρινή συζήτηση, που θα γκριζάρει το ροζ σύννεφό σας. Μπορεί να αποφάσισες να δεχτείς μια θέση σε άλλη πόλη ή να έχασες τα περισσότερα χρήματά σου στα χαρτιά και να χρειαστεί να της το ξεκαθαρίσεις. Πρέπει να της μιλήσεις, αλλά δεν έχεις το θάρρος.
Στην πραγματικότητα, ίσως δεν χρειάζεσαι θάρρος, αναφέρει η ψυχολόγος Irene S. Levine. Αντί γι’ αυτό, γράψε αυτά που θέλεις να της πεις, ακόμα κι αν πρόκειται να τη συναντήσεις από κοντά. Γράφοντας σε ένα χαρτί τα συναισθήματά σου μπορεί να κάνει τη συζήτηση λιγότερο οδυνηρή. «Αν αφιερώσεις χρόνο για να σχεδιάσεις τι θα της πεις, θα φανείς πιο συγκροτημένος και δεν θα την πληγώσεις και τόσο» λέει η Levine. Επίσης, θα αισθανθείς καλύτερα. Εκείνοι που γράφουν σε χαρτί τα συναισθήματά τους, τα βιώνουν πιο ανώδυνα, βρήκε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2006 στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science.
5. Ανεβαίνεις στο βήμα και παραλύεις από άγχος.
Μπορεί να μην υπάρχει κάποιος σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή σου, παρόλα αυτά είσαι τρομαγμένος. Αυτό δεν έχει να κάνει με το άγχος τού αν είσαι κακός ομιλητής, αλλά κυρίως με το αν είσαι αρεστός στο κοινό.
Η κοινωνική αποδοχή ήταν κάποτε ζήτημα ζωής ή θανάτου. «Οι πρόγονοί μας είχαν ανάγκη την κοινωνική ιεραρχία για να επιβιώσουν» λέει ο Ethan Moitra, ερευνητής στο πανεπιστήμιο Μπράουν. Πρέπει να προσαρμόσουμε τη συμπεριφορά με βάση την κοινωνική μας θέση. Η νευρικότητα επιβεβαιώνει ότι σεβόμαστε απόλυτα τις απόψεις εκείνων που εκτιμούμε. Το πρόβλημα ξεκινά όταν σκέφτεσαι τη γνώμη που έχουν αυτοί για σένα, οπότε αρχίζεις να έχεις ακόμα περισσότερο άγχος και να πανικοβάλλεσαι.
Πώς θα διατηρήσεις την ψυχραιμία σου; Αρχικά, ποτέ μην κάνεις πίσω. Πρέπει να έχεις ένα σχέδιο. Η αυτοπεποίθηση είναι ισχυρή πανοπλία ενάντια στο φόβο, λέει η Linda Hamilton, ψυχολόγος που ειδικεύεται στο τρακ. Επειτα εστίασε στα οφέλη και όχι στο λόγο. «Ανέβα στο βήμα έχοντας στο μυαλό σου ένα ή δύο σημαντικούς προσωπικούς στόχους» λέει η ίδια. «Ενας από αυτούς μπορεί να είναι ότι θες να προσφέρεις κάτι στο κοινό σου ή ίσως να βιώσεις απλώς την εμπειρία της ομιλίας». Αυτό, σου εξηγεί η Hamilton, θα ενισχύσει το θάρρος σου.
6. Χειρίσου μια Διαμάχη στο Γραφείο
Για τους περισσότερους, το γραφείο δεν είναι το μέρος που πηγαίνουν για να τσακωθούν ή να πλακωθούν στις μπουνιές. Αν λοιπόν δεν είσαι μποξέρ ή χρηματιστής, ένα δύσκολο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί είναι να ξεκινήσεις μια δυσάρεστη συζήτηση με κάποιο συνάδελφο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις παρατήρηση σε υφιστάμενο ή να αντιμετωπίσεις τον γελοίο συνάδελφό σου ή να ορθώσεις το ανάστημά σου στο αυταρχικό αφεντικό, το οποίο πιστεύει ότι η Ρώμη χτίστηκε σε μια μέρα και ότι αυτό μπορεί να επαναλαμβάνεται από την ομάδα του σε καθημερινή βάση. Πίστεψέ με, δεν θα ήθελες να είσαι ο δειλός του γραφείου. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, ο Moitra βρήκε ότι οι υπάλληλοι που δεν μπορούν να υψώσουν το ανάστημά τους έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να καταλήξουν χωρίς δουλειά. Γι’ αυτό, μπες στην υπηρεσιακή μάχη. «Αν κάτι σε τρομάζει, τότε πέσε με τα μούτρα πάνω του» λέει η Christine Flouton, σύμβουλος καριέρας. Ανάπτυξε μια στρατηγική που ωφελεί τόσο εσένα όσο και το άλλο άτομο. «Αναρωτήσου για ποιο λόγο θες να μεταδώσεις αυτό το μήνυμα και τι πραγματικά θέλεις από αυτό το άτομο» λέει η Flouton. «Παίρνοντας λοιπόν αποφάσεις με βάση τα συμφέροντα και του άλλου θα απαλλαχθείς από το άγχος».
7. Παραδέξου Ενα Λάθος
Τα έκανες χάλια - σε όλους έχει συμβεί. Ευτυχώς, μέχρι στιγμής, μόνο εσύ το ξέρεις. Δεν το έχει καταλάβει κανείς άλλος. Πρέπει να το αποκαλύψεις και να δεχτείς κριτική και συνέπειες ή να το κρατήσεις μέσα σου και να υποφέρεις από την αγωνία; Αυτό που αισθάνεσαι είναι ένας προκαταβολικός φόβος, που μπορεί να γίνει χρόνιος και να καταστρέφει καθημερινά τη διάθεσή σου. «Δεν είναι ωραίο», λέει ο Art Markman, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. «Είσαι συνεχώς χάλια και θα χειροτερέψεις ακόμα περισσότερο». Το πιο σημαντικό είναι ότι, τη στιγμή που τα λες όλα, ανταλλάσσεις το φόβο με συναισθήματα που χαρακτηρίζονται από την έκβαση της πράξης, όπως ντροπή και τύψεις. Αυτά είναι εξίσου δυσάρεστα. Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά: ότι αυτά ξεθωριάζουν με τον καιρό. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Markman συνιστά την προσέγγιση της άμεσης και ξαφνικής εξομολόγησης. Φαντάσου πόσο πολύ καλύτερα θα αισθανόσουν αν δεν δίσταζες κι απλώς άφηνες το φόβο στην άκρη. Ερευνα του Χάρβαρντ δείχνει ότι, ανεξάρτητα από το πόσο δυσάρεστο είναι το πλήγμα, αν το αποκαλύψουμε, έχουμε την τάση να ανακτούμε την ισορροπία μας εγκαίρως. «Σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να καταλήξει τόσο άσχημα όσο φοβόσουν», λέει ο Markman. «Κάνουμε λάθη και τρεις εβδομάδες αργότερα είμαστε, λίγο-πολύ, τόσο χαρούμενοι όσο ήμασταν πριν το κάνουμε».
8. Σκέψου Γρήγορα για να Αποφύγεις Ενα Ατύχημα
Ο ψυχολόγος Christopher Ryan περνούσε από έναν πολυσύχναστο δρόμο με τη μηχανή του, όταν ένα αμάξι ξαφνικά προσπάθησε να χωθεί από τα αριστερά σε μια ελεύθερη θέση πάρκινγκ, που βρισκόταν μπροστά του. Η σύγκρουση έμοιαζε αναπόφευκτη, αλλά γκάζωζε τη μηχανή, μπήκε από τα δεξιά του αυτοκινήτου στην κενή θέση, γύρω από τον μπροστινό προφυλακτήρα του αυτοκινήτου, και βγήκε ξανά στο δρόμο. «Κόντεψα να χτυπήσω τρία αυτοκίνητα με μεγάλη ταχύτητα, αλλά δεν έχασα τον έλεγχο της μηχανής» θυμάται ο Ryan με έκπληξη. «Ενιωσα σαν τίγρης που πηδάει μέσα από ένα στεφάνι. Ηταν ξεκάθαρα ενστικτώδεις κινήσεις».
Η αντίδραση του εγκεφάλου σου απέναντι στο φόβο είναι γρήγορη - πολύ πιο άμεση από τη συνειδητή. Ολη μέρα, ένα τμήμα του υποσυνείδητου, που ονομάζεται αμυγδαλή, προσπαθεί να εντοπίσει σήματα κινδύνου. Οταν τα βρίσκει, τότε ενεργοποιείται άμεσα. «Είμαστε φτιαγμένοι για να αντιδρούμε σε σοβαρές απειλές από το περιβάλλον» λέει η Lilianne Mujica-Parodi, νευροεπιστήμονας στο πανεπιστήμιο Stony Brook. «Αιώνες πριν θα έπρεπε να είχες προετοιμαστεί, έτσι ώστε αν κάτι σου έκανε επίθεση, να μπορούσες να τρέξεις».
Για τον Ryan, έναν έμπειρο οδηγό μηχανής, ο εγκέφαλος και το σώμα συνεργάστηκαν άψογα, αλλά αν δεν έχεις βαθιά ριζωμένες μέσα σου κάποιες δεξιότητες, τότε μπορεί να μην έχεις αρκετό χρόνο να σκεφτείς και να υλοποιήσεις ένα σύνθετο πλάνο δράσης. «Σε αυτήν την περίπτωση, έχουμε περιορισμένη ικανότητα στο να επεξεργαστούμε νέα δεδομένα» λέει ο Jason Kring, πρόεδρος του Society for Human Performance in Extreme Environments. «Οι επιλογές σου περιορίζονται μόνο σε μια ή δύο». Γι’ αυτό, όποτε όλα πάνε στραβά, εστίασε σε αυτό το πράγμα που θέλεις να κάνεις (για παράδειγμα, να περάσεις από αυτό το άνοιγμα) και όχι σε αυτό που δεν θέλεις να συμβεί (να συγκρουστείς με το αμάξι). «Αρχισε λοιπόν να εστιάζεις εκεί που θες να πας και ξαφνικά θα βρεθείς εκεί» λέει ο Kring.
9. Αντιμετώπισε Εναν Θορυβώδη Γείτονα
Προτού ξαναμπείς μέσα για να καλέσεις την αστυνομία, κάτι που δεν θα κάνει καλό στη σχέση σας, χτύπα του την πόρτα, με την πρόθεση να κάνεις το δράστη-σύμμαχο στην υπόθεσή σου. Μπορεί η γυναίκα σου να είναι άρρωστη και να χρειάζεται ξεκούραση ή μπορεί να δουλεύεις ένα σημαντικό πρότζεκτ. «Κάλεσε το γείτονα να σε βοηθήσει να λύσετε το πρόβλημα από το να επιλέξεις την ευθεία αντιπαράθεση μαζί του» λέει η Lisa Firestone, ψυχολόγος και επικεφαλής έρευνας και εκπαίδευσης στο Glendon Association. Επίσης, είναι πολύ περισσότερο πιθανό να έχει αποτέλεσμα. «Ξεκινώντας μια συζήτηση με διάθεση συμβιβασμού θέτεις ένα πλαίσιο, που είναι περισσότερο πιθανό να λειτουργήσει» λέει η ίδια.
10. Κοίταξε στα Μάτια το Θάνατο
Πολλές φορές χρειάζεται κότσια για να συνεχίσεις να προχωράς στη ζωή σου, η οποία μπορεί να μην εξελίχθηκε όπως θα ήθελες. «Θα πρέπει να καταλάβεις πως, για τον οποιονδήποτε λόγο, όλοι έχουμε ζωή και συνείδηση» λέει o Markman. Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να αξιοποιήσεις τις παραδόσεις της κουλτούρας σου. «Το να ασχολείσαι με τον πολιτισμό του τόπου σου σε κάνει μέρος κάτι πολύ μεγαλύτερου από τον εαυτό σου» λέει ο ίδιος. «Πρέπει να αναγνωρίσεις το γεγονός ότι, ακόμα κι αν φύγεις από τη ζωή, ο πολιτισμός θα εξακολουθεί να υπάρχει». Ακόμη αισθάνεσαι σαν ένα ποντίκι που αργοσβήνει παγιδευμένο στη φάκα; Τότε κάνε σεξ. Μ’ αυτόν τον τρόπο απελευθερώνεται οξυτοκίνη, η ορμόνη που δένει τις μητέρες με τα παιδιά τους και τους άντρες με τις συζύγους τους. Τα αυξημένα επίπεδα οξυτοκίνης μειώνουν το φόβο. «Η σωματική επαφή και η απελευθέρωση της ορμόνης σου φτιάχνουν τη διάθεση» σου λέει ο Markman. Ετσι εξηγείται γιατί μετά από μεγάλες καταστροφές ακολουθεί ραγδαία αύξηση στις γεννήσεις.
11.Ζήτησε Αύξηση
Ντρέπεσαι να ζητήσεις; Ορίστε γιατί: «Πολλοί έχουν την τάση να βασίζουν τις σχέσεις με τις μορφές εξουσίας πάνω στην ίδια βάση μ’ εκείνες που έχουν με τους γονείς τους» λέει ο Will Meyerhofer, ψυχοθεραπευτής. Μην μπεις στο γραφείο του ψάχνοντας αποδοχή και αναγνώριση. Αντί γι’ αυτό, προτίμησε να βασιστείς στην ψυχρή οικονομική λογική. «Θύμισε στο αφεντικό σου τι έχεις κάνει για την εταιρεία και ζήτησε κάτι για αντάλλαγμα». Ξέροντας ότι έχεις προετοιμαστεί είναι κάτι που θα σε χαλαρώσει. Επίσης, πρέπει να καταλάβεις ότι αυτό που ντιλάρεις δεν είναι η αξία σου ως ανθρώπινο ον.
12. Κάνε μια Τολμηρή Επένδυση
Οι άντρες έχουν σχεδιαστεί ώστε να διατηρούν τα πράγματα που ήδη κατέχουν. Αισθανόμαστε μεγαλύτερη οδύνη χάνοντας κάτι που είχαμε παρά ικανοποίηση επειδή αποκτήσαμε κάτι αντίστοιχο που ποτέ δεν είχαμε. Στην έρευνα που απέδειξε το φαινόμενο, έδωσαν στους συμμετέχοντες της μελέτης κάποιες κούπες και στη συνέχεια τους προσέφεραν χρήματα για να τις επιστρέψουν. Αυτοί απαίτησαν πολύ μεγαλύτερο ποσό για να τις επιστρέψουν σε σχέση με τα μέλη μιας άλλης ομάδας, τα οποία ήταν πρόθυμα να πληρώσουν για να αποκτήσουν τέτοια κούπα. Αν ενεργείς έξυπνα, τότε μπορείς να μεταβάλεις αυτήν την προδιάθεση, για να αποκτήσεις κουράγιο για κάτι παράτολμο. «Εκμεταλλεύσου την αποστροφή που έχει απέναντι σε κάθε απώλεια ο εγκέφαλός σου, έχοντας πάντα στο μυαλό σου το στόχο σου» σε συμβουλεύει η McGonical. «Οραματίσου ότι η ανταμοιβή βρίσκεται ήδη στα χέρια σου. Απόλαυσε το κέρδος λες και σου ανήκει. Ετσι ο εγκέφαλος θα μεταφέρει την προσοχή του: πλέον δεν θέλει να χάσει αυτήν την ανταμοιβή, γι’ αυτό είναι περισσότερο πρόθυμος να πάρει τα ρίσκα του».
13. Απομάκρυνε ένα Ληστή
Ξέρεις ότι πρέπει να είσαι συνεργάσιμος όταν πέφτεις θύμα ληστείας, αλλά πώς ένας σκληρός τύπος σαν κι εσένα καταφέρνει να μην αντισταθεί; Αρχικά, κατανόησε το δράστη. «Η βία μπορεί να αποτελεί μηχανισμό άμυνας, για τον δράστη. Ουσιαστικά είναι άλλος ένας τρόπος για να διώξει το άγχος» λέει η Firestone, η οποία έχει μελετήσει βίαιους δράστες. «Αν γίνεις κι εσύ επιθετικός, τότε είναι πιθανότερο κάποιος να πάθει κακό». Βέβαια, όταν ο δράστης έχει ξεκάθαρα την πρόθεση να σε χτυπήσει, πρέπει να επιστρατεύσεις όσο θάρρος διαθέτεις. Τι μπορεί να βοηθήσει; Να ξέρεις ότι διαθέτεις το στοιχείο του αιφνιδιασμού, αφού μόνο και μόνο το νεύρο σου μπορεί να σε βγάλει νικητή. Στο έλεος του έντονου φόβου, ο εγκέφαλός σου προκαλεί την αντίδραση πάλης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. «Η αρτηριακή πίεση και ο κιρκάδιος ρυθμός αυξάνονται, το αίμα κυλά στους μυς που χρειάζεσαι για να αντιδράσεις και η απόκριση στον πόνο περιορίζεται» λέει η Caron Dean-Berenhoft, φυσιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Ουισκόνσιν. Γι’ αυτό, εκμεταλλεύσου το. «Δώσ’ τα όλα» σε συμβουλεύει ο Lawrence Kane, εκπαιδευτής πολεμικών τεχνών και συγγραφέας του Little Black Book of Violence. «Φρόντισε να είσαι όσο πιο άγριος κι επιθετικός γίνεται, καθώς, εκτός απροόπτου, εκείνος που θα βγάλει τη μεγαλύτερη ένταση, θα βγει και νικητής».
menshealth
Αυτό που τρόμαζε τον Travis Pastrana, stuntman, δεν ήταν ότι πετούσε με 145 χλμ. την ώρα με ένα όχημα που δεν σχεδιάστηκε για να πετάει. Oχι, το πιο τρομακτικό πράγμα ήταν οι στιγμές που πέρασε πίσω από το τιμόνι, πριν βάλει μπροστά για το άλμα-ρεκόρ των 73 μέτρων, αφού είχε τρακάρει άσχημα σε μια παρόμοια διοργάνωση μερικές ημέρες πριν. Για να πατήσει το γκάζι, ο Pastrana έπρεπε να σκάψει βαθιά μέσα του. Eπρεπε να αξιοποιήσει ένα από τα πιο σημαντικά αντρικά χαρακτηριστικά: το θάρρος. Ξέρεις τι είναι το θάρρος. Είναι αυτό που χρειάζεσαι για να αντιμετωπίσεις το αφεντικό σου, να σταματήσεις έναν κλέφτη ή να κάνεις, επιτέλους, αυτήν τη σοβαρή συζήτηση που περιμένει εδώ και χρόνια η κοπέλα σου.
Είναι αυτό που έχεις ανάγκη, για να αφήσεις πίσω σου το δισταγμό και να διατηρήσεις τον έλεγχο της κατάστασης ό,τι κι αν συμβεί. «Οταν τα πράγματα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά, το κλειδί είναι να έχεις την ικανότητα να παραμείνεις ψύχραιμος και να πάρεις τη σωστή απόφαση» λέει ο Pastrana. Τελικά, τα κατάφερε. «Αν μπορείς να αφεθείς στη δράση χωρίς φόβο, τότε το θάρρος θα έρθει από μόνο του» λέει η Kelly McGonical, ψυχολόγος στο Στάνφορντ και συγγραφέας του The Willpower Instinct. Πώς αλλιώς μπορείς να γίνεις πιο θαρραλέος; Διάβασε παρακάτω.
1. Σταμάτα να φοβάσαι τη φύση
Τον Οκτώβριο του 2009, ο 73χρονος ορειβάτης Kenneth Brunette δεν κατάφερε να επιστρέψει από το Whitney, ένα βουνό της Καλιφόρνιας. Μια ομάδα διάσωσης γρήγορα εντόπισε το σακίδιό του στη δυτική πλευρά της κορυφής. Δύο μέρες αργότερα βρήκαν τη σορό του μέσα σε μια χαράδρα στην ανατολική πλευρά του βουνού, χιλιόμετρα μακριά. Είχε αφήσει τον εξοπλισμό του, αγνόησε ένα μονοπάτι που θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε ασφαλή περιοχή και χάθηκε. Η συμπεριφορά του Brunette δεν είναι ασυνήθιστη μεταξύ αυτών που χάνονται στη φύση. Παρόλο που ο φόβος μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά σου να εκτελείς κινήσεις στις οποίες έχεις εξασκηθεί καλά, έχει και την τάση να αδρανοποιεί τον μετωπιαίο φλοιό (τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη λογική και το σχεδιασμό) και να προκαλεί την αντίδραση πάλης ή φυγής. «Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να περιορίσεις αυτήν την παρόρμηση» λέει ο Robert Koester, ερευνητής και μέλος ομάδας διάσωσης. Ετσι, προτείνει να κάνεις μια δραστηριότητα, που θα σε απορροφήσει ώστε να ξεχαστείς, έστω και λίγο. «Στους στρατιωτικούς πιλότους λένε ότι “το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις αφού προσγειωθείς με το αλεξίπτωτο είναι να τακτοποιήσεις τον εξοπλισμό σου”». Μετά κάτσε και σκέψου: μπορείς να θυμηθείς πώς έφτασες μέχρι εδώ; Να τηλεφωνήσεις για βοήθεια; Ακόμα κι αν το σήμα σου είναι χαμηλό, ένα γραπτό μήνυμα μπορεί να φτάσει. Σε περίπτωση που αρχίζει να νυχτώνει, φτιάξε ένα καταφύγιο από κλαδιά και φύλλα και πέρνα τη νύχτα από κάτω. Μπορεί να μην είναι πολύ άνετα, αλλά θα τη βγάλεις: το 93% των αγνοούμενων πεζοπόρων εντοπίζονται μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη της έρευνας, λέει ο Koester.
2. Γίνε ο βασιλιάς της πλαγιάς
Εχεις μείνει ποτέ να κοιτάς με παγωμένο βλέμμα (όχι μόνο από το κρύο) μια τρομακτική κι απότομη πλαγιά; Πρόκειται για διαφορετική αντίδραση απέναντι στο φόβο. «Εχεις κατακλυστεί τόσο πολύ από το περιβαλλοντικό στρες, που χάνεις την ικανότητά σου να εκτελείς κινήσεις ή να αντιδράς με εποικοδομητικό τρόπο» λέει ο Marc Taylor, ερευνητής ψυχολόγος. Ο Taylor μελέτησε τις συμπεριφορές αθλητών που συμμετείχαν σε Ολυμπιακούς Αγώνες, για να διαπιστώσει πώς γέμιζαν με θάρρος κατά τη διάρκεια έντονων και συχνά επικίνδυνων αγώνων. Η κορυφαία στρατηγική τους ήταν η αυτοεπιβεβαίωση. Οχι μόνο το ευκαιριακό «μπορώ να τα καταφέρω» που μπορεί ο καθένας να λέει στον εαυτό του, αλλά διατηρώντας τη θετική τους ενέργεια συνεχώς όποτε σκέφτονταν έναν επικείμενο αγώνα. Εκείνοι που το έκαναν με μεγαλύτερη συνέπεια είχαν αρκετά περισσότερες πιθανότητες να ανέβουν στο βάθρο, βρήκε ο Taylor. «Αν μπορείς να διαχειριστείς τον συγκεκριμένο εσωτερικό διάλογο, τότε αυτό μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή σου» προσθέτει ο ίδιος. Βέβαια, χρειάζεται εξάσκηση για να καταφέρεις να διατηρείς με τέτοιον τρόπο τη θετική ενέργεια, γι’ αυτό τσέκαρε έναν διαφορετικό τρόπο για να γεμίσεις με θάρρος: το πρώτο βήμα είναι να ανοίξεις τα μάτια σου. Κοίτα με προσοχή τι έχεις απέναντί σου. Οσο λιγότερα πράγματα ξέρεις για μια απειλή τόσο πιο τρομακτική μπορεί να φαίνεται. «Αν πρόκειται για σκι, τότε πήγαινε σ’ ένα σημείο που μπορείς να δεις όλη την πλαγιά» λέει ο Jim Conway, εκπαιδευτής σκι στην Αλάσκα. «Αυτό σε βοηθάει να τη χωρίσεις σε τμήματα». Ετσι μπορεί να διαπιστώσεις ότι μόνο ένα μικρό τμήμα είναι πιο δύσκολο από αυτά που έχεις συνηθίσει και θα ηρεμήσεις αρκετά για να τη δοκιμάσεις.
3. Αντιμετώπισε τις Οικονομικές Ανησυχίες
Τα οικονομικά προβλήματα δεν εξαφανίζονται ποτέ ως διά μαγείας, αλλά το να στέκεσαι μόνο σ’ αυτά δεν βοηθάει. «Το πρόβλημα με το οικονομικό άγχος είναι το πόσο πολύ επηρεάζει και τους υπόλοιπους τομείς της ζωής σου» λέει η McGonical. «Βρίσκεται παντού και είναι ανέφικτο να το αφήσεις πίσω σου». Μπορείς όμως να αξιοποιήσεις τις ιδιομορφίες του εγκεφάλου για να ξεπεράσεις το φόβο. «Μερικές φορές, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ανόητος» προσθέτει η ίδια. «Περιλαμβάνει ένα είδος εσωτερικής λίστας και όποτε κάνεις ένα βήμα προς κάποιο στόχο, τότε χαλαρώνει». Εκμεταλλεύσου το εστιάζοντας αποκλειστικά σε κάτι που μπορείς να κάνεις. Ακόμα κι αν τσεκάρεις απλώς τους λογαριασμούς σου και υπολογίζεις το χρέος σου για να κατανοήσεις απόλυτα το μέγεθος του προβλήματος, θα βοηθήσει. «Οποιαδήποτε πρόοδος θα σε ανακουφίσει κι αν αρχίσεις να διαπιστώνεις ότι έχεις πάρει τον σωστό δρόμο, τότε πολύ σύντομα η αποφασιστικότητά σου θα ανέβει κατακόρυφα» αναφέρει η ίδια.
4. Κάνε μια Σοβαρή Συζήτηση Μαζί της
Το απέφυγες όσο περισσότερο μπορούσες, αλλά η μέρα της κρίσης πλησιάζει και κάποιος θα καταλήξει με ραγισμένη καρδιά. Ηρθε η στιγμή για την ειλικρινή συζήτηση, που θα γκριζάρει το ροζ σύννεφό σας. Μπορεί να αποφάσισες να δεχτείς μια θέση σε άλλη πόλη ή να έχασες τα περισσότερα χρήματά σου στα χαρτιά και να χρειαστεί να της το ξεκαθαρίσεις. Πρέπει να της μιλήσεις, αλλά δεν έχεις το θάρρος.
Στην πραγματικότητα, ίσως δεν χρειάζεσαι θάρρος, αναφέρει η ψυχολόγος Irene S. Levine. Αντί γι’ αυτό, γράψε αυτά που θέλεις να της πεις, ακόμα κι αν πρόκειται να τη συναντήσεις από κοντά. Γράφοντας σε ένα χαρτί τα συναισθήματά σου μπορεί να κάνει τη συζήτηση λιγότερο οδυνηρή. «Αν αφιερώσεις χρόνο για να σχεδιάσεις τι θα της πεις, θα φανείς πιο συγκροτημένος και δεν θα την πληγώσεις και τόσο» λέει η Levine. Επίσης, θα αισθανθείς καλύτερα. Εκείνοι που γράφουν σε χαρτί τα συναισθήματά τους, τα βιώνουν πιο ανώδυνα, βρήκε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2006 στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science.
5. Ανεβαίνεις στο βήμα και παραλύεις από άγχος.
Μπορεί να μην υπάρχει κάποιος σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή σου, παρόλα αυτά είσαι τρομαγμένος. Αυτό δεν έχει να κάνει με το άγχος τού αν είσαι κακός ομιλητής, αλλά κυρίως με το αν είσαι αρεστός στο κοινό.
Η κοινωνική αποδοχή ήταν κάποτε ζήτημα ζωής ή θανάτου. «Οι πρόγονοί μας είχαν ανάγκη την κοινωνική ιεραρχία για να επιβιώσουν» λέει ο Ethan Moitra, ερευνητής στο πανεπιστήμιο Μπράουν. Πρέπει να προσαρμόσουμε τη συμπεριφορά με βάση την κοινωνική μας θέση. Η νευρικότητα επιβεβαιώνει ότι σεβόμαστε απόλυτα τις απόψεις εκείνων που εκτιμούμε. Το πρόβλημα ξεκινά όταν σκέφτεσαι τη γνώμη που έχουν αυτοί για σένα, οπότε αρχίζεις να έχεις ακόμα περισσότερο άγχος και να πανικοβάλλεσαι.
Πώς θα διατηρήσεις την ψυχραιμία σου; Αρχικά, ποτέ μην κάνεις πίσω. Πρέπει να έχεις ένα σχέδιο. Η αυτοπεποίθηση είναι ισχυρή πανοπλία ενάντια στο φόβο, λέει η Linda Hamilton, ψυχολόγος που ειδικεύεται στο τρακ. Επειτα εστίασε στα οφέλη και όχι στο λόγο. «Ανέβα στο βήμα έχοντας στο μυαλό σου ένα ή δύο σημαντικούς προσωπικούς στόχους» λέει η ίδια. «Ενας από αυτούς μπορεί να είναι ότι θες να προσφέρεις κάτι στο κοινό σου ή ίσως να βιώσεις απλώς την εμπειρία της ομιλίας». Αυτό, σου εξηγεί η Hamilton, θα ενισχύσει το θάρρος σου.
6. Χειρίσου μια Διαμάχη στο Γραφείο
Για τους περισσότερους, το γραφείο δεν είναι το μέρος που πηγαίνουν για να τσακωθούν ή να πλακωθούν στις μπουνιές. Αν λοιπόν δεν είσαι μποξέρ ή χρηματιστής, ένα δύσκολο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί είναι να ξεκινήσεις μια δυσάρεστη συζήτηση με κάποιο συνάδελφο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις παρατήρηση σε υφιστάμενο ή να αντιμετωπίσεις τον γελοίο συνάδελφό σου ή να ορθώσεις το ανάστημά σου στο αυταρχικό αφεντικό, το οποίο πιστεύει ότι η Ρώμη χτίστηκε σε μια μέρα και ότι αυτό μπορεί να επαναλαμβάνεται από την ομάδα του σε καθημερινή βάση. Πίστεψέ με, δεν θα ήθελες να είσαι ο δειλός του γραφείου. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, ο Moitra βρήκε ότι οι υπάλληλοι που δεν μπορούν να υψώσουν το ανάστημά τους έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να καταλήξουν χωρίς δουλειά. Γι’ αυτό, μπες στην υπηρεσιακή μάχη. «Αν κάτι σε τρομάζει, τότε πέσε με τα μούτρα πάνω του» λέει η Christine Flouton, σύμβουλος καριέρας. Ανάπτυξε μια στρατηγική που ωφελεί τόσο εσένα όσο και το άλλο άτομο. «Αναρωτήσου για ποιο λόγο θες να μεταδώσεις αυτό το μήνυμα και τι πραγματικά θέλεις από αυτό το άτομο» λέει η Flouton. «Παίρνοντας λοιπόν αποφάσεις με βάση τα συμφέροντα και του άλλου θα απαλλαχθείς από το άγχος».
7. Παραδέξου Ενα Λάθος
Τα έκανες χάλια - σε όλους έχει συμβεί. Ευτυχώς, μέχρι στιγμής, μόνο εσύ το ξέρεις. Δεν το έχει καταλάβει κανείς άλλος. Πρέπει να το αποκαλύψεις και να δεχτείς κριτική και συνέπειες ή να το κρατήσεις μέσα σου και να υποφέρεις από την αγωνία; Αυτό που αισθάνεσαι είναι ένας προκαταβολικός φόβος, που μπορεί να γίνει χρόνιος και να καταστρέφει καθημερινά τη διάθεσή σου. «Δεν είναι ωραίο», λέει ο Art Markman, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. «Είσαι συνεχώς χάλια και θα χειροτερέψεις ακόμα περισσότερο». Το πιο σημαντικό είναι ότι, τη στιγμή που τα λες όλα, ανταλλάσσεις το φόβο με συναισθήματα που χαρακτηρίζονται από την έκβαση της πράξης, όπως ντροπή και τύψεις. Αυτά είναι εξίσου δυσάρεστα. Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά: ότι αυτά ξεθωριάζουν με τον καιρό. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Markman συνιστά την προσέγγιση της άμεσης και ξαφνικής εξομολόγησης. Φαντάσου πόσο πολύ καλύτερα θα αισθανόσουν αν δεν δίσταζες κι απλώς άφηνες το φόβο στην άκρη. Ερευνα του Χάρβαρντ δείχνει ότι, ανεξάρτητα από το πόσο δυσάρεστο είναι το πλήγμα, αν το αποκαλύψουμε, έχουμε την τάση να ανακτούμε την ισορροπία μας εγκαίρως. «Σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να καταλήξει τόσο άσχημα όσο φοβόσουν», λέει ο Markman. «Κάνουμε λάθη και τρεις εβδομάδες αργότερα είμαστε, λίγο-πολύ, τόσο χαρούμενοι όσο ήμασταν πριν το κάνουμε».
8. Σκέψου Γρήγορα για να Αποφύγεις Ενα Ατύχημα
Ο ψυχολόγος Christopher Ryan περνούσε από έναν πολυσύχναστο δρόμο με τη μηχανή του, όταν ένα αμάξι ξαφνικά προσπάθησε να χωθεί από τα αριστερά σε μια ελεύθερη θέση πάρκινγκ, που βρισκόταν μπροστά του. Η σύγκρουση έμοιαζε αναπόφευκτη, αλλά γκάζωζε τη μηχανή, μπήκε από τα δεξιά του αυτοκινήτου στην κενή θέση, γύρω από τον μπροστινό προφυλακτήρα του αυτοκινήτου, και βγήκε ξανά στο δρόμο. «Κόντεψα να χτυπήσω τρία αυτοκίνητα με μεγάλη ταχύτητα, αλλά δεν έχασα τον έλεγχο της μηχανής» θυμάται ο Ryan με έκπληξη. «Ενιωσα σαν τίγρης που πηδάει μέσα από ένα στεφάνι. Ηταν ξεκάθαρα ενστικτώδεις κινήσεις».
Η αντίδραση του εγκεφάλου σου απέναντι στο φόβο είναι γρήγορη - πολύ πιο άμεση από τη συνειδητή. Ολη μέρα, ένα τμήμα του υποσυνείδητου, που ονομάζεται αμυγδαλή, προσπαθεί να εντοπίσει σήματα κινδύνου. Οταν τα βρίσκει, τότε ενεργοποιείται άμεσα. «Είμαστε φτιαγμένοι για να αντιδρούμε σε σοβαρές απειλές από το περιβάλλον» λέει η Lilianne Mujica-Parodi, νευροεπιστήμονας στο πανεπιστήμιο Stony Brook. «Αιώνες πριν θα έπρεπε να είχες προετοιμαστεί, έτσι ώστε αν κάτι σου έκανε επίθεση, να μπορούσες να τρέξεις».
Για τον Ryan, έναν έμπειρο οδηγό μηχανής, ο εγκέφαλος και το σώμα συνεργάστηκαν άψογα, αλλά αν δεν έχεις βαθιά ριζωμένες μέσα σου κάποιες δεξιότητες, τότε μπορεί να μην έχεις αρκετό χρόνο να σκεφτείς και να υλοποιήσεις ένα σύνθετο πλάνο δράσης. «Σε αυτήν την περίπτωση, έχουμε περιορισμένη ικανότητα στο να επεξεργαστούμε νέα δεδομένα» λέει ο Jason Kring, πρόεδρος του Society for Human Performance in Extreme Environments. «Οι επιλογές σου περιορίζονται μόνο σε μια ή δύο». Γι’ αυτό, όποτε όλα πάνε στραβά, εστίασε σε αυτό το πράγμα που θέλεις να κάνεις (για παράδειγμα, να περάσεις από αυτό το άνοιγμα) και όχι σε αυτό που δεν θέλεις να συμβεί (να συγκρουστείς με το αμάξι). «Αρχισε λοιπόν να εστιάζεις εκεί που θες να πας και ξαφνικά θα βρεθείς εκεί» λέει ο Kring.
9. Αντιμετώπισε Εναν Θορυβώδη Γείτονα
Προτού ξαναμπείς μέσα για να καλέσεις την αστυνομία, κάτι που δεν θα κάνει καλό στη σχέση σας, χτύπα του την πόρτα, με την πρόθεση να κάνεις το δράστη-σύμμαχο στην υπόθεσή σου. Μπορεί η γυναίκα σου να είναι άρρωστη και να χρειάζεται ξεκούραση ή μπορεί να δουλεύεις ένα σημαντικό πρότζεκτ. «Κάλεσε το γείτονα να σε βοηθήσει να λύσετε το πρόβλημα από το να επιλέξεις την ευθεία αντιπαράθεση μαζί του» λέει η Lisa Firestone, ψυχολόγος και επικεφαλής έρευνας και εκπαίδευσης στο Glendon Association. Επίσης, είναι πολύ περισσότερο πιθανό να έχει αποτέλεσμα. «Ξεκινώντας μια συζήτηση με διάθεση συμβιβασμού θέτεις ένα πλαίσιο, που είναι περισσότερο πιθανό να λειτουργήσει» λέει η ίδια.
10. Κοίταξε στα Μάτια το Θάνατο
Πολλές φορές χρειάζεται κότσια για να συνεχίσεις να προχωράς στη ζωή σου, η οποία μπορεί να μην εξελίχθηκε όπως θα ήθελες. «Θα πρέπει να καταλάβεις πως, για τον οποιονδήποτε λόγο, όλοι έχουμε ζωή και συνείδηση» λέει o Markman. Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να αξιοποιήσεις τις παραδόσεις της κουλτούρας σου. «Το να ασχολείσαι με τον πολιτισμό του τόπου σου σε κάνει μέρος κάτι πολύ μεγαλύτερου από τον εαυτό σου» λέει ο ίδιος. «Πρέπει να αναγνωρίσεις το γεγονός ότι, ακόμα κι αν φύγεις από τη ζωή, ο πολιτισμός θα εξακολουθεί να υπάρχει». Ακόμη αισθάνεσαι σαν ένα ποντίκι που αργοσβήνει παγιδευμένο στη φάκα; Τότε κάνε σεξ. Μ’ αυτόν τον τρόπο απελευθερώνεται οξυτοκίνη, η ορμόνη που δένει τις μητέρες με τα παιδιά τους και τους άντρες με τις συζύγους τους. Τα αυξημένα επίπεδα οξυτοκίνης μειώνουν το φόβο. «Η σωματική επαφή και η απελευθέρωση της ορμόνης σου φτιάχνουν τη διάθεση» σου λέει ο Markman. Ετσι εξηγείται γιατί μετά από μεγάλες καταστροφές ακολουθεί ραγδαία αύξηση στις γεννήσεις.
11.Ζήτησε Αύξηση
Ντρέπεσαι να ζητήσεις; Ορίστε γιατί: «Πολλοί έχουν την τάση να βασίζουν τις σχέσεις με τις μορφές εξουσίας πάνω στην ίδια βάση μ’ εκείνες που έχουν με τους γονείς τους» λέει ο Will Meyerhofer, ψυχοθεραπευτής. Μην μπεις στο γραφείο του ψάχνοντας αποδοχή και αναγνώριση. Αντί γι’ αυτό, προτίμησε να βασιστείς στην ψυχρή οικονομική λογική. «Θύμισε στο αφεντικό σου τι έχεις κάνει για την εταιρεία και ζήτησε κάτι για αντάλλαγμα». Ξέροντας ότι έχεις προετοιμαστεί είναι κάτι που θα σε χαλαρώσει. Επίσης, πρέπει να καταλάβεις ότι αυτό που ντιλάρεις δεν είναι η αξία σου ως ανθρώπινο ον.
12. Κάνε μια Τολμηρή Επένδυση
Οι άντρες έχουν σχεδιαστεί ώστε να διατηρούν τα πράγματα που ήδη κατέχουν. Αισθανόμαστε μεγαλύτερη οδύνη χάνοντας κάτι που είχαμε παρά ικανοποίηση επειδή αποκτήσαμε κάτι αντίστοιχο που ποτέ δεν είχαμε. Στην έρευνα που απέδειξε το φαινόμενο, έδωσαν στους συμμετέχοντες της μελέτης κάποιες κούπες και στη συνέχεια τους προσέφεραν χρήματα για να τις επιστρέψουν. Αυτοί απαίτησαν πολύ μεγαλύτερο ποσό για να τις επιστρέψουν σε σχέση με τα μέλη μιας άλλης ομάδας, τα οποία ήταν πρόθυμα να πληρώσουν για να αποκτήσουν τέτοια κούπα. Αν ενεργείς έξυπνα, τότε μπορείς να μεταβάλεις αυτήν την προδιάθεση, για να αποκτήσεις κουράγιο για κάτι παράτολμο. «Εκμεταλλεύσου την αποστροφή που έχει απέναντι σε κάθε απώλεια ο εγκέφαλός σου, έχοντας πάντα στο μυαλό σου το στόχο σου» σε συμβουλεύει η McGonical. «Οραματίσου ότι η ανταμοιβή βρίσκεται ήδη στα χέρια σου. Απόλαυσε το κέρδος λες και σου ανήκει. Ετσι ο εγκέφαλος θα μεταφέρει την προσοχή του: πλέον δεν θέλει να χάσει αυτήν την ανταμοιβή, γι’ αυτό είναι περισσότερο πρόθυμος να πάρει τα ρίσκα του».
13. Απομάκρυνε ένα Ληστή
Ξέρεις ότι πρέπει να είσαι συνεργάσιμος όταν πέφτεις θύμα ληστείας, αλλά πώς ένας σκληρός τύπος σαν κι εσένα καταφέρνει να μην αντισταθεί; Αρχικά, κατανόησε το δράστη. «Η βία μπορεί να αποτελεί μηχανισμό άμυνας, για τον δράστη. Ουσιαστικά είναι άλλος ένας τρόπος για να διώξει το άγχος» λέει η Firestone, η οποία έχει μελετήσει βίαιους δράστες. «Αν γίνεις κι εσύ επιθετικός, τότε είναι πιθανότερο κάποιος να πάθει κακό». Βέβαια, όταν ο δράστης έχει ξεκάθαρα την πρόθεση να σε χτυπήσει, πρέπει να επιστρατεύσεις όσο θάρρος διαθέτεις. Τι μπορεί να βοηθήσει; Να ξέρεις ότι διαθέτεις το στοιχείο του αιφνιδιασμού, αφού μόνο και μόνο το νεύρο σου μπορεί να σε βγάλει νικητή. Στο έλεος του έντονου φόβου, ο εγκέφαλός σου προκαλεί την αντίδραση πάλης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. «Η αρτηριακή πίεση και ο κιρκάδιος ρυθμός αυξάνονται, το αίμα κυλά στους μυς που χρειάζεσαι για να αντιδράσεις και η απόκριση στον πόνο περιορίζεται» λέει η Caron Dean-Berenhoft, φυσιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Ουισκόνσιν. Γι’ αυτό, εκμεταλλεύσου το. «Δώσ’ τα όλα» σε συμβουλεύει ο Lawrence Kane, εκπαιδευτής πολεμικών τεχνών και συγγραφέας του Little Black Book of Violence. «Φρόντισε να είσαι όσο πιο άγριος κι επιθετικός γίνεται, καθώς, εκτός απροόπτου, εκείνος που θα βγάλει τη μεγαλύτερη ένταση, θα βγει και νικητής».
menshealth
 |
.jpg)